Szkolenie i tresura psów – nowoczesne metody szkolenia psów

Opublikowany przez

Pojecie posłuszeństwa u psa oznacza, ze pies bez oporu akceptuje i wykonuje polecenia opiekuna. Wielu właścicieli psów rozważa podjecie szkolenia swojego psa, gdy zaczyna on sprawiać problemy. Tymczasem każdy właściciel ma inne oczekiwania w stosunku do swojego psa i każdy powinien nauczyć swojego psa tego, czego od niego będzie wymagał. Wtedy psio – ludzka koegzystencja będzie spójna i harmonijna. W konsekwencji pies będzie miał większą swobodę, a właściciel radość z obcowania ze swoim pupilem.
Podstawą efektywnego szkolenia psa jest zbudowanie dobrych i prawidłowych relacji między psem a opiekunem, co umożliwia odpowiedni kontakt i komunikację.

Nowoczesne metody szkolenia zwierząt opierają się o wzmocnienie dodatnie i wygaszenie ujemne. Jest to tzw. pozytywne szkolenie, które polega na stosowaniu nagrody za właściwe zachowanie i ignorowanie zachowania niewłaściwego.

 

rodzaj wzmocnienie wygaszenie
dodatnie pies dostaje nagrodę za to, że siada – prawdopodobieństwo ponownego wystąpienia zachowania zwiększa się  pies zostaje ukarany za to że siadł – prawdopodobieństwo, ponownego wystąpienia zachowania zmniejsza się
ujemne właściciel przestaje szarpać za smycz gdy pies siadł – prawdopodobieństwo ponownego wystąpienie zachowania zwiększa się właściciel ignoruje psa, który domaga się smakołyku ze stołu, prawdopodobieństwo ponownego wystąpienia zachowania zmniejsza się

 

W przeciwieństwie do pozytywnych metod, szkolenie tradycyjne opiera się na wygaszaniu dodatnim i wzmocnieniu ujemnym. Oznacza to karanie zachowania niewłaściwego i zaprzestanie nieprzyjemnych dla psa działań, w momencie wykonania przez niego polecenia.

Obecnie odchodzi się od metod tradycyjnych jako dużo mniej efektywnych w szkoleniu oraz rujnujących zaufanie psa do opiekuna.

Dużo lepsze efekty, niż w szkleniu metodami klasycznymi, uzyskuje się poprzez nagradzanie właściwych zachowań, a ignorowanie niewłaściwych. Zwykle już sam brak nagrody za niewłaściwe zachowanie powoduje jego wygaszenie.

Poprzez szkolenie pozytywne, czyli nagradzanie właściwych zachowań, właściciel pokazuje psu jakie zachowanie psa lubi i sprawia, że jest ono dla psa opłacalne. Psy chętniej wybierają zachowania gwarantujące nagrodę. Nie nagradzane zachowanie nie jest dla psa opłacalne i stopniowo coraz rzadziej powtarzane, aż w końcu wygaśnie.

 

Przygotowanie psa na pojawienie się małego dziecka

Opublikowany przez

Pojawienie się noworodka w domu jest dla każdego psa bardzo dużym stresem. Spowodowany jest on zmniejszeniem uwagi, jaką zwykle domownicy poświęcali psu, zmianą rozkładu dnia, oraz bogactwem nowych sytuacji, dźwięków i zapachów.
Nadmierny stres u psa może być przyczyną zaburzeń jego zachowania, dlatego tak ważne jest, aby odpowiednio przygotować go do nadchodzących zmian.
Cały proces przygotowania psa na pojawienie się niemowlaka składa się z dwóch elementów. Pierwszy element ma na celu zapewnienie komfortu psychicznego psu w okresie gdy w domu pojawia się noworodek, a drugi element ma na celu ułatwienie życia domownikom w tym trudnym okresie.
Przygotowanie psychiczne psa polega na stopniowym zmniejszaniu ilości czasu, jaki domownicy poświęcają psu. Powinno się to odbywać stopniowo, przez kilka miesięcy. Proponuje się wprowadzić specjalne zabawy, w których pies bawi się sam i które dają psu dużo satysfakcji. Ułatwią one psu zaakceptowanie ograniczonego kontaktu z domownikami.

Dobrze jest zaznajomić psa z nowymi zapachami, dlatego dobrze jest przynosić od znajomych, którzy mają małe dzieci, a potem ze szpitala rzeczy pachnące noworodkiem.

W chwili gdy noworodek będzie przywiezione ze szpitala, psa nie powinno być w domu. Najlepiej jest tak zaaranżować sytuację, aby pies wszedł do domu dopiero, gdy już będzie po całym zamieszaniu związanym z przyjazdem dziecka.
Trzeba przywitać się z psem i umożliwić mu powąchanie noworodka. Potem można dać psu ulubioną zabawkę lub bardzo dobry smakołyk.

Przede wszystkim należy sobie uświadomić, że pojawienie się noworodka w domu jest dla psa trudnym przeżyciem. Właściwie przygotowany na to wydarzenie pies nie powinien sprawiać domownikom żadnych problemów.
Jeżeli natomiast pies zacznie zachowywać się niewłaściwie, to nie jest to spowodowane złośliwością, ale tym, że sytuacja go przerosła i nie potrafi sobie z nią poradzić. W takim przypadku należy mu pomóc.

Przygotowanie kota na pojawienie się w domu noworodka

Opublikowany przez

Przygotowanie kota na pojawienie się w domu noworodka

Koty są zwierzętami, które lubią stałe rytuały i niezmienny porządek dnia. Każda duża zmiana w ich otoczeniu powoduje pojawienie się dyskomfortu i zaburza ich poczucie bezpieczeństwa. Dlatego tak ważne jest stopniowe przygotowanie kota na pojawienie się dziecka i powolne wprowadzanie zmian w otoczeniu.

Koty są zwierzętami terytorialnymi. Swoje terytorium mają dokładnie oznakowane zapachami. Każda duża zmiana w mieszkaniu, np. przemeblowanie, czy dostawienie kolejnego mebla zaburza koci system oznakowania i powoduje u kota stres. W związku
z tym najlepiej jest wprowadzać dziecięce sprzęty do mieszkania pojedynczo, sukcesywnie
i przez dłuższy czas.
W związku z tym, że kot traktuje mieszkanie jako swoje terytorium, nagłe zabranianie wstępu do jakiegoś pomieszczenia, do którego miał wcześniej swobodny dostęp jest dla kota niezrozumiałe i stresujące. Dlatego, jeżeli planuje się, aby kot nie wchodził do dziecięcego pokoju, to należy stopniowo go zamykać.
Koty są bardzo wrażliwe na hałasy i różne dźwięki, dlatego koniecznie trzeba kota stopniowo przyzwyczaić do płaczu dziecka. Najlepiej poprzez odtwarzanie nagrania z płaczem niemowlaka.
Odpowiednie przygotowanie kota na pojawienie się dziecka sprawi, że kot łatwiej zniesie
ten trudny dla niego okres.

Psy i dzieci

Opublikowany przez

Obcowanie ze zwierzętami na bardzo duży wpływ na życie i rozwój emocjonalny zarówno dorosłych, jak i dzieci. Dla dzieci jest to szczególnie ważne, bo poprzez kontakt ze zwierzętami następuje prawidłowa socjalizacja, dzięki której nie będą one się bały psów ani innych zwierząt w dorosłym życiu. Często psy są najwierniejszymi powiernikami dziecięcych problemów i kompanami zabaw. Niestety słyszy się w mediach o pogryzieniach dzieci przez psy. Chciałabym podkreślić, że w każdym przypadku odpowiedzialność za takie wydarzenie ponoszą rodzice. Nigdy bowiem nie należy zostawiać dzieci w obecności psa bez opieki dorosłych. Zachowania agresywne psów wobec dzieci wynikają z tego, że psy inaczej niż ludzie pojmują gesty i zachowania. Dla psa pochodzenie na wprost, z przodu, patrzenie prosto w oczy, a tak się dzieje szczególnie w przypadku dzieci, bo mają one oczy na wysokości oczu psa, oraz wyciąganie ręki jest oznaką wrogich zamiarów. Dodatkowo często dzieci podbiegają do psów śmiejąc się i pokazując w uśmiechu zęby, co jeszcze wzmacnia negatywny dla psa przekaz. Psy unikają konfliktów i zanim ugryzą stosują całą gamę sygnałów uspokajających, które mają na celu powstrzymanie dziecka przed dalszym zbliżaniem się. Pierwszym z takich sygnałów jest odwrócenie głowy w bok i oblizanie się. Jest to sygnał, który mówi: „nie mam złych zamiarów, ale jest to dla mnie sytuacja niekomfortowa, odejdź”. Jeżeli to nie daje rezultatu, pies stosuje mocniejszy sygnał, mianowicie marszczy wargi i odsłania zęby, a następnie dołącza do tego warczenie i dopiero wtedy, jeśli nic nie skutkuje, a dodatkowo pies nie ma drogi ucieczki, może dojść do kłapnięcia zębami. Z reguły nie jest ugryzienie, a raczej uderzenie zębami, ale w związku z tym, że na wysokości psiego pyska znajduje się twarz dziecka jest to szczególnie niebezpieczne. Rodzice powinni zwracać uwagę na sygnały wysyłane przez psy i reagować odpowiednio wcześnie, czyli już w momencie, kiedy pies odwraca głowę i się oblizuje. W takiej sytuacji należy odwrócić uwagę dziecka od psa. Ważne jest także, aby pies miał swoje miejsce, gdzie mógłby spać nie niepokojony przez dziecko, bowiem najbardziej niebezpieczne sytuacje powstają w chwili, gdy dziecko podchodzi do śpiącego psa. Wskazane jest także aby uczyć dzieci prawidłowych zachowań wobec psa, to znaczy, aby podchodziły do psa po łuku lub lekkim skosem, z rękami opuszczonymi wzdłuż ciała, oraz żeby nie patrzyły psu w oczy. Zaleca się także nagradzanie psa za właściwe zachowanie, co pomoże mu zrozumieć jak powinien się zachowywać w danej sytuacji. Przestrzeganie powyższych zasad sprawi, że kontakty dzieci z psami będą bezpieczne i komfortowe dla obu stron.

Testy osobowości dla szczeniąt

Opublikowany przez

Testy osobowości dla szczeniąt zyskują ostatnio coraz większą popularność.  Wielu  hodowców stosuje testy osobowościowe dla szczeniąt w trosce o to, aby wybrać dla nich odpowiedni dom i przeznaczenie jako psa rodzinnego, obronnego, czy do pracy w policji.

Pierwsze systematyczne testy osobowości były przeprowadzane  w latach 20-tych w Szwajcarii w celu wyselekcjonowania psów do pracy z niewidomymi. Od tego czasu system oceny został rozszerzony i udoskonalony i z niego powstały różne testy stosowane przez hodowców i właścicieli psów. Obecnie istnieje dużo zróżnicowanych testów osobowości opierających się na różnej punktacji i zasadach oceny.

Dostępne są testy oceny osobowości dla psów dorosłych i dla szczeniąt.

Ostatnie doświadczenia naukowe dokonane m.in. przez Szwedzkie Centrum Szkolenia Psów  stwierdzają, że testy osobowościowe szczeniąt pokazują jedynie predyspozycje szczeniąt do niektórych zachowań, które pod wpływem warunków wychowania mogą zostać wzmocnione lub osłabione. Przeprowadzono badanie 8 tygodniowych szczeniąt rasy owczarek niemiecki pod względem takich cech jak towarzyskość, niezależność, lękliwość, chęć rywalizacji, ogólna aktywność i ciekawość świata. Po przeprowadzeniu oceny wyselekcjonowano te szczenięta, które wg testów najlepiej nadawały się do pracy w policji.  Następnie zostały one umieszczone w prywatnych domach i po osiągnięciu wieku 15-20 tygodni psy wróciły do ośrodka, gdzie dokonano ponownej oceny.

U znaczącej grupy psów wyniki powtórnego testu nie potwierdziły cech wynikających z testu pierwotnego.

Wynika to z faktu, że na osobowość psa w ogromnym stopniu wpływają warunki środowiska w którym żyje. Innym aspektem jest wiek ujawniania się niektórych cech, np. wzrost pewności siebie następuje powoli i jest wynikiem zdobytych doświadczeń życiowych, dlatego może ujawnić się w pełni dopiero w wieku kilku lat.

Badania wykazują, że przeprowadzanie testów osobowości w wieku szczenięcym jest mało dokładne. Przewidywania te są znacznie dokładniejsze po wykonaniu testów w wieku 6 miesięcy. Dlatego, aby uzyskać dokładniejsze informacje, należałoby powtórzyć test osobowości u psa, który osiągnął wiek 6 miesięcy.

Wiele cech i skłonności psa jest definiowane genetycznie, ale indywidualność i osobowość psa kształtują warunki życia i jego doświadczenia.  Fakt, że pewne cechy osobowości są dziedziczne pozwala przewidywać ich wystąpienie na podstawie zachowań rodziców. Niektóre cechy związane są z płcią. Psy samce cechują się większą chęcią do zabawy, większą aktywnością, gorzej natomiast tolerują dzieci. Suki natomiast szybciej uczą się czystości, są bardziej posłuszne, intensywniej domagają się uwagi właściciela. Zaobserwowano, że szczekliwość czy pobudliwości nie są cechami związanymi z płcią, natomiast związane są z rasą.

Najpopularniejsze są testy mają na celu prognozę poziomu agresywności.  Testy te jednak nie są prognozą zachowań u dorosłego osobnika, bo agresja uwarunkowana jest wieloma czynnikami, które wywierają wpływ w trakcie rozwoju, jak środowisko, relacje z właścicielami. Dają natomiast możliwość przewidzenia tendencji do zachowań np. impulsywnych czy do  nadaktywności. Wyniki testów mogą posłużyć także jako wskazówka do dalszego postępowania ze szczenięciem.

Szczenięta należy obserwować w grupie, razem z rodzeństwem, a następnie w izolacji od rodzeństwa.

Test wg. W. Campbell’a składa się z 5 prób. Powinien być przeprowadzany przez nieznaną szczeniętom, w odosobnieniu od pozostałych szczeniąt, w nieznanym pomieszczeniu. Pokazuje on czy szczenię chętnie podchodzi do obcego, unika obcych, czy podąża za nieznajomym, jak szczenię reaguje na unoszenie, przewracanie, przytrzymywanie w pozycji leżącej na brzuchu.

Szczenięta, które w czasie testu wykazują zachowania dominujące, skłonność do rywalizacji  nie są wskazane dla rodziny z małymi dziećmi, świetnie natomiast będą funkcjonować u spokojnych, konsekwentnych właścicieli.

Szczenięta uległe, nieco wycofane najlepiej będą się czuły u spokojnych, zrównoważonych właścicieli, nadają się również dla spokojnych dzieci.

Szczenięta lękliwe, bardzo wycofane nie są wskazane do rodzin z małymi dziećmi. Wymagają one spokojnych, zrównoważonych właścicieli oraz specjalnego sposobu postępowania i technik socjalizacji.

Dla rodzin z dziećmi i osób starszych najlepiej nadają się szczenięta, które w teście osiągnęły wyniki pośrodku skali, nie wykazują dominacji, ani lękliwości.

Gdy wyniki wydają się sprzeczne należy test powtórzyć. Bierzemy pod uwagę tylko te reakcje, które występują systematycznie. Jeżeli szczenię reaguje na przemian spokojnie i agresywnie, to nie ma podstaw do wyciągnięcia żadnych wniosków.

Wyniki testu należy traktować z rezerwą, bo mogą mieć na nie wpływ czynniki zewnętrzne, np. osoba przeprowadzająca test.

Poza tym należy pamiętać, że test pomaga tylko określić predyspozycje psychologiczne szczenięcia, natomiast hodowca i właściciel mają wpływ na kształtowanie osobowości psa.

 

Prawidłowa socjalizacja szczeniąt w trakcie izolacji spowodowanej okresem szczepień ochronnych

Opublikowany przez

Zachowanie dorosłego psa jest w 20% uwarunkowane genetycznie, natomiast w 80% zależy od wpływu otoczenia i to już od pierwszych dni po urodzeniu. Dlatego kluczowe znaczenie ma zapewnienie szczeniętom optymalnych warunków rozwoju.

Rozwój szczenięcia dzielimy na kilka faz:

– okres przed urodzeniem- badania wykazały że płody szczeniąt wyraźnie reagują na emocje przeżywane przez sukę, dlatego wskazane jest zapewnienie suce spokoju i częste jej dotykanie i głaskanie

– okres noworodkowy – od narodzin do 2 tygodni- szczenięta jedzą i śpią, są wylizywane przez matkę, a substancje zapachowe wydzielane przez matkę, zwane feromonami, działają na szczenięta uspokajająco. W tym okresie zaleca się dotykanie szczeniąt i delikatne podnoszenie.

-okres przejściowy – od 2 do 3 tygodnia – szczeniętom otwierają się oczy i przewody słuchowe, zaczynają reagować na bodźce wzrokowe i słuchowe.

– okres socjalizacji – od 3 tygodnia do12 tygodnia- szczenięta lepiej widzą i reagują na bodźce, zaczynają bawić się ze sobą, samodzielnie jeść, bawić się z ludźmi. Szczenięta poznają własny gatunek, naśladują zachowania matki, uczą się prawidłowych relacji i porozumiewania się z psami  i zachowań pokojowych, które w przyszłości pozwolą im unikać konfliktów, dlatego do 7 tygodnia powinny przebywać z suką i rodzeństwem.

Okres ten zbiega się z okresem obniżonej odporności szczeniąt, kiedy przestaje działać tzw. odporność bierna przekazana szczeniętom przez matkę,  a odporność nabyta dzięki szczepieniom ochronnym jeszcze nie występuję. Dlatego też z powodów zdrowotnych zaleca się izolowanie szczeniąt od świata zewnętrznego.

Bardzo ważne jest znalezienie kompromisu pomiędzy tymi czynnikami. Behawioryści zalecają wczesny program szczepień ze względu na kluczowe znaczenie okresu socjalizacji w rozwoju psa, jednak rozpoczęcie szczepień nie może nastąpić wcześniej niż w 6 tygodniu życia, ponieważ przeciwciała matczyne, które dają odporność szczeniętom zaraz po urodzeniu, obniżą ich skuteczność.

Wczesny program uodporniania  obejmuje 3-krotne szczepienie  szczepionkami typu puppy

6-8 tydzień – nosówka i parwowiroza

10 -12 tydzień – nosówka, parwowiroza, leptospiroza, kaszel kenylowy, wirusowe zapalenie wątroby (ch. Rubartha)
16 tydzień –  powtórzenie szczepień z 10-12 tygodnia plus koronawiroza

Standardowy kalendarz szczepień

9-10 tydzień – nosówka, parwowiroza, leptospiroza, kaszel kenylowy, wirusowe zapalenie wątroby (ch. Rubartha)

12-14 tydzień powtórzenie szczepień z 9-10 tygodnia plus koronawiroza

Szczepienie przeciwko wściekliźnie w wieku powyżej się odbyć miedzy 2 a 5 miesiącem życia psa, co jest uregulowane prawnie.

Program szczepień i rodzaj szczepionki powinien być dobrany przez lekarza weterynarii, który wie, jakie choroby występują najczęściej  na danym terenie i ryzyko z tym związane, a także specyfikę poszczególnych ras psów oraz zalecenia producentów szczepionek.

Bardzo ważne jest aby w tym czasie, mimo okresu odizolowania, przez który szczenię przechodzi w związku ze szczepieniami, zapoznawać je z jak największą ilością bodźców oraz żeby odbywało się to w pozytywnej atmosferze.

Należy zapewnić kontakty z różnymi osobami, mężczyznami, kobietami, dziećmi, można zapraszać znajomych z dorosłymi, zdrowymi, zaszczepionymi i zrównoważonymi psami. Należy zapoznawać szczenię z różnymi dźwiękami, które można nagrać np. wystrzały, odgłosy burzy, odgłosy ulicy, krzyki dzieci, dzwonek telefonu, odgłos wiertarki itp. Nagranie na początku odtwarzamy cicho, a jeżeli szczenię nie wykazuje zaniepokojenia stopniowo coraz głośniej. Zaleca się wozić szczenię samochodem, wypuszczać do ogrodu, jeżeli jest taka możliwość.  Jak tylko zakończy się okres kwarantanny należy zapoznać szczenię z ulicą, windą, schodami i  innymi zwierzętami, rowerzystami.

Od niedawna zaczęły pojawiać się w Polsce psie przedszkola, w których szczenięta mają możliwość kontaktu z innymi psami i gdzie poprzez zabawę uczą się prawidłowych zachowań i reakcji, ponadto poznają nowe sytuacje, uczą się wykonywania prostych komend.

Normalnie rozwinięte czteromiesięczne szczenię powinno wiedzieć, że jest psem, znać sygnały wysyłane przez inne psy i ich znaczenie, powinno kontrolować siłę ugryzienia,  powinno bez strachu wychodzić na spacer, znać już okoliczny teren, nie bać się obcych, rowerzystów, wrotkarzy.

W wieku około 4 miesięcy należy także zacząć stopniowo  przyzwyczajać psa do samotnego zostawania w domu. W tym wieku następuje naturalne odłączenie szczeniąt od suki i jest to proces przez który powinien przejść każdy szczeniak. Jeżeli zwierzę nie przejdzie procesu odłączenia może u niego zaistnieć tendencje do wystąpienia lęku przed samotnością, który może objawiać się np. demolowaniem mieszkania lub wyciem w czasie gdy pies zostaje sam w domu.

Izolacja szczeniąt w okresie socjalizacji lub zbyt wczesne odłączenie od matki i rodzeństwa może spowodować zaburzenia zachowania. Szczenięta, które nie były dotykane w wieku do 3 tygodni mogą bać się dotyku, głaskania. Zbyt wczesne oddzielenie od matki powoduje brak kontroli siły gryzienia i ugryzienia takich psów mogą być bardzo mocne, psy mogą mieć problemy w porozumiewaniu się z innymi psami. Brak kontaktu z ruchem ulicznym, ludźmi, dziećmi, psami może powodować  strach i obawę przed wychodzeniem na ulicę lub kontaktem z ludźmi, lęk przed innymi psami.

Im więcej bodźców pozna szczenię w okresie socjalizacji, tym mniejsze jest ryzyko wystąpienia u niego zaburzeń zachowania w życiu dorosłym.

 

Dotyk u psów

Opublikowany przez

Dotyk u psów odgrywa bardzo ważną rolę. Nowonarodzone szczenię odczuwa jedynie dotyk i zapach, a pozostałe narządy zmysłów rozwijają się dopiero później. Stymulacja dotykiem odgrywa kluczową rolę w rozwoju szczeniąt już od pierwszego dnia po urodzeniu.

Psy, podobnie jak i ludzie, posiadają cztery rodzaje receptorów dotyku: lekkiego dotyku, nacisku,  receptory termiczne i receptory bólowe.

Receptory dotyku zlokalizowane są tuż pod powierzchnią skóry i w okolicy mieszków włosowych i są pobudzane przez najlżejsze dotknięcie. Receptory nacisku zlokalizowane są głębiej i do ich pobudzenia potrzeba większej siły niż w przypadku receptorów dotyku. Psy posiadają także receptory wrażliwe na wibracje, które umiejscowione są w opuszkach łap.

Psy posiadają coś, czego nie mają ludzie, mianowicie wibrysy. Są to włosy czuciowe, twardsze i dłuższe od włosów okrywowych. Część z nich rośnie na pysku psa i zwana jest potocznie wąsami. U ich podstawy znajdują się receptory czuciowe, reagujące nawet na najlżejsze dotknięcie wibrysa. Reagują one nawet na ruch powietrza.  Mają za zadanie ostrzeganie psa o przedmiotach znajdujących się blisko jego pyska, co jest szczególnie ważne, bo psy z bardzo bliskiej odległości widzą nieostro. Przy dotknięciu wibrysa, pies chroni oko mrużąc je i odwracając głowę. Wibrysy mają ogromne znaczenie dla psa poruszającego się w ciemnościach, a już szczególnie dla psów niewidomych. Dlatego tak ważne jest, aby nie obcinać psom wąsów, co często się zdarza u psich fryzjerów.  Przycięte wibrysy powodują u psa stres i poczucie dyskomfortu.

Receptory termiczne działają u psów odmiennie niż u ludzi, którzy posiadają receptory zimna i ciepła. Psy posiadają jedynie receptory zimna. Psy szukają ciepła unikając odczucia zimna, natomiast przy bardzo wysokiej temperaturze zaczynają działać receptory bólu i to one powodują unikanie zbyt gorących miejsc. Jest to słabym punktem psów i dlatego może dochodzić u psów do poparzeń.

Dotyk pełni bardzo ważną rolę w tworzeniu i umacnianiu więzi społecznych między psami i ludźmi. Dotyk ma także efekt uspokajający i powoduje korzystne zmiany fizjologiczne w organizmie np. zwolnienie akcji serca i oddechu, uspokojenie. Dotyk w formie masażu z bardzo dobrym efektem jest stosowany jako jedna z form terapii psów lękliwych.

Odczuwanie bólu jest mechanizmem obronnym, który pozwala na uratowanie życia w sytuacjach zagrożenia. Uczucie bólu sygnalizuje, że dzieje się coś złego. W sytuacjach choroby, uszkodzenia ciała powoduje, że pies nie wykonuje zbędnych ruchów, np. nie obciąża chorej łapy, co sprzyja zdrowieniu.  Pod względem neurologicznym proces odczuwania bólu u psów i ludzi jest taki sam. Różnica polega na tym, że psy ukrywają ból, a ludzie go manifestują.  Należy mieć tego pełną świadomość i nigdy nie zadawać bólu psom ani innym stworzeniom.

Istotne jest stosowanie środków przeciwbólowych w okresie pooperacyjnym na takich samych zasadach, jak ma to miejsce u ludzi. Silny ból i ból chroniczny stanowi zagrożenie dla zdrowia fizycznego i psychicznego psa, podobnie  jak to się dzieje u ludzi. Odczuwanie bólu nie sprzyja procesom zdrowienia i jest silnym czynnikiem stresotwórczym, powodującym zmiany w gospodarce hormonalnej organizmu, co niekorzystnie wpływa na cały organizm.

Często nie zdajemy sobie sprawy, z tego że psy odczuwają ból, ponieważ tego nie okazują. Jest to wynikiem ewolucji i służy zwierzętom żyjących dziko jako mechanizm obronny. Okazywanie wszelkiej słabości może ściągnąć niebezpieczeństwo na danego osobnika. Dlatego psy starają się maskować objawy bólu. W momencie, gdy pies zaczyna okazywać objawy bólowe oznacza to, że ból jest na tle silny, że pies przestaje dbać o swoje bezpieczeństwo. Objawami bólu jest ziajanie, dyszenie, brak apetytu, lizanie bolącego miejsca, rozszerzone źrenice, skomlenie.

Należy pamiętać aby nigdy nie podawać psom leków przeciwbólowych przeznaczonych dla ludzi bez konsultacji z lekarzem weterynarii!!!!

 

Psi smak

Opublikowany przez

Smak ma dla psów zdecydowanie mniejsze znaczenie niż dla ludzi w sensie delektowania się  walorami spożywanego pożywienia, ale jest dla nich bardzo istotny ze względu na przetrwanie. Zwierzęta unikają bowiem pokarmów o nieprzyjemnym, gorzkim smaku, czym z reguły cechują się substancje szkodliwe i trujące.

Smak jest nierozłącznie związany z węchem. Wrażenia smakowe i węchowe uzupełniają się i tworzą łączny efekt. Przy upośledzeniu zmysłu węchu, ograniczone jest także odczuwanie smaku.

Smak odczuwany jest dzięki kubkom smakowym zlokalizowanym na języku. Ludzie posiadają ich około 6 razy więcej niż psy, co czyni ich zdecydowanie bardziej wrażliwymi na smak. Kubki smakowe ludzi, podobnie jak psów rozróżniają cztery podstawowe smaki: słodki, kwaśny, słony, gorzki. W 2001 r. wykryto u człowieka receptory wykrywające piąty smak tzw. umami. Jest to smak kwasu glutaminowego, który obficie występuje w pokarmach bogatych w białko np. mięso, sery, ale także w pomidorach, brokułach, winogronach. Psy posiadają pomiędzy kubkami czterech podstawowych smaków także receptory wrażliwe na smak mięsa i tłuszczów zwierzęcych. Receptory umami u ludzi reagują na te same smaki co receptory mięsne u psów.

Rozmieszczenie kubków smakowych na języku jest takie samo u ludzi i u psów: smak słodki na koniuszku języka; słony po bokach, bliżej koniuszka języka; kwaśny po bokach języka, bliżej jego nasady; natomiast gorzki w tyle, przy samej nasadzie.

Ludzie i ssaki roślinożerne odczuwają duży pociąg do soli, podczas, gdy psy nie przejawiają na nią ochoty. Wynika to ze składu diety. W mięsnym pokarmie psów jest duża zawartość soli, podczas gdy w pokarmie roślinnym jej brakuje, dlatego zwierzęta roślinożerne muszą ją uzupełniać.

Psy mają dodatkowo receptory wrażliwe na wodę, których nie posiadają ludzie. Powodują one pozytywne odczucia w czasie picia wody i zwiększają spożycie przez psy wody, co jest szczególnie istotne przy diecie wysokosodowej, jaką stanowią pokarmy mięsne.

Dla psów szczególnie atrakcyjny jest smak mięsa i tłuszczów zwierzęcych, ale są one także wrażliwe na słodki smak, stąd wiele z nich jest miłośnikami owoców i słodyczy.

Skłonność do słodyczy jest dla psów bardzo niebezpieczna, bo o ile owoce ( z wyjątkiem winogron) im nie szkodzą, to czekolada jest dla nich bardzo trująca. Czekolada zawiera teobrominę, która jest metabolizowana przez psy w minimalnym stopniu i dlatego kumuluje się ona i wskutek tego dochodzi do zatrucia. Przy zatruciu teobrominą obserwujemy w początkowej fazie znacznie zwiększone oddawanie moczu a następnie wymioty i biegunkę. W późniejszym okresie zaburzenia rytmu serca. Przy ciężkim zatruciu śmierć może nastąpić w ciągu 24 godzin.

W związku z tym pamiętajmy, żeby nigdy nie dawać naszym pupilom czekolady!!!! Nawet niewielkie ilości czekolady są dla psów trujące. Jeżeli zauważymy, że pies zjadł duże ilości czekolady, należy niezwłocznie  skonsultować się z lekarzem weterynarii.

Psy unikają smaków gorzkich i kwaśnych, co często wykorzystywane jest do produkowania różnych odstraszaczy stosowanych przy gryzieniu przedmiotów przez psy. Jeżeli chcemy to zastosować przy oduczaniu psa niepożądanego gryzienia przedmiotów, trzeba pamiętać o tym że substancje  kwaśne będą bardziej skuteczne od gorzkich. Wynika to z położenia kubków smakowych na języku. Receptory gorzkiego smaku są zlokalizowane u nasady języka i zanim pies poczuje gorzki smak, zdąży już ugryźć przedmiot. Receptory smaku kwaśnego zlokalizowane są po bokach języka, stąd pies wyczuwa kwaśny smak wcześniej niż gorzki.

Smaki są łatwiej wyczuwalne gdy substancje chemiczne są rozpuszczone w wodzie. Rolę rozpuszczalnika pełni ślina. Psy wydzielają dwa rodzaje śliny: gęstą przy spożywaniu pokarmów mięsnych i rzadką przy spożywaniu warzyw. Z uwagi na wyraźniejsze walory smakowe, psy wolą pokarm wilgotny.

Smaki najlepiej odczuwalne są przy spożywaniu pokarmów o temperaturze około 20-25° C dlatego należy podawać pokarm o temperaturze pokojowej,  a nie wyjęty prosto z lodówki.

Okres życia kubków smakowych trwa zaledwie kilka dni, po czym obumierają, a w ich miejsce powstają nowe. Z wiekiem proces odnowy kubków smakowych jest coraz wolniejszy, dlatego stare psy dużo słabiej odczuwają smaki i nie mają apetytu.

Aby zwiększyć atrakcyjność karmy, można ją polać ciepłą wodą lub ciepłym rosołem. Można także pokropić karmę przyprawą do zup Maggi, która zawiera glutaminian sodu, działający na receptory mięsne psów.

Zdarza się, że w chwilach dużego stresu psy odmawiają przyjmowania pokarmu. Jeżeli trwa to dłuższy czas, np. podczas przedłużającej się nieobecności właścicieli, warto jest wtedy podać psu pokarm, który dostawał w okresie szczenięctwa i który kojarzy mu się z poczuciem bezpieczeństwa. Może spowodować, że pies zacznie jeść.

 

Psi węch

Opublikowany przez

Węch jest najważniejszym zmysłem dla psów tak, jak wzrok dla ludzi. Ludzki  mózg jest zdominowany przez obszary odpowiedzialne za wzrok, natomiast u psa dominuje obszar mózgu odpowiedzialny za węch. Aby sobie uzmysłowić różnicę pomiędzy strukturami mózgu człowieka i psa można porównać masę neuronów odpowiedzialnych za węch w mózgu, które tworzą tzw. opuszkę. Jest ona u ludzi czterokrotnie mniejsza niż u psów, przy stosunku wielkości mózgu człowieka do mózgu psa 10:1.

W zależności od rasy psy potrafią rozpoznać zapach nawet 10000 razy lepiej niż ludzie.

Psy o długich kufach mają lepszy węch niż psy o skróconych kufach. Wynika to z ilości receptorów węchowych znajdujących się w nosie. Najlepszymi specjalistami w wykrywaniu zapachów są  bloodhoundy, które posiadają około 300 milionów receptorów węchowych, beagle mają ich około 225 milionów, podczas gdy człowiek tylko 5 milionów.

Ważną rolę w wyłapywaniu zapachów przez psy odgrywa także budowa nosa. Psy potrafią poruszać każdym nozdrzem osobno, co pozwala im określić precyzyjnie kierunek napływającego zapachu.  Psy wąchają niezależnie od oddychania. Ziajanie natomiast osłabia proces wąchania, stąd im mocniej pies ziaje, tym słabiej odczuwa zapachy. Zdolność do wyczuwania zapachów u przegrzanego, ziejącego  psa spada o około 40%. Należy to wziąć pod uwagę podczas szkoleń lub pracy psa na śladzie w czasie upalnej pogody. Najlepiej jest zrezygnować z pracy na śladzie w upalne dni, a jeśli zachodzi taka konieczność, to powinno robić się częste przerwy dla ochłody psa.

Oprócz doskonałego węchu i licznych receptorów służących do rozpoznawania zapachów, psy potrafią także podążać raz podjętym tropem. Tę umiejętność odziedziczyły po swoich przodkach wilkach, które wykształciły ją w drodze ewolucji. Umożliwiało im to podążanie tropem konkretnego zwierzęcia, które było słabe lub chore.

Psy rozpoznają na podstawie tropu kierunek, w którym szedł tropiony osobnik. Odciśnięte wcześniej ślady są o parę sekund starsze i minimalnie mniej nasączone zapachem niż odciski późniejsze. Na tej podstawie pies określa kierunek ruchu tropionego osobnika. Im starszy ślad, tym trudniej jest określić psu właściwy kierunek. Takie czynniki, jak nasłonecznienie,  wysoka temperatura czy rzęsisty deszcz osłabiają zapach i utrudniają psu zadanie. Psy tropiące korzystają także z innych zapachów, które powstają na śladzie np. woń  naruszonej ziemi czy zapach połamanych roślin, które mieszają się z zapachem tropionego, a także komórkami jego naskórka, które licznie pozostają na ścieżce i powodują, ze trop może przetrwać dłużej.

Inaczej niż psy tropiące, które podążają śladem ( np. bloodhoundy) pracują psy wyłapujące woń z powietrza. Do tej grupy należą psy gończe, labradory. Łapią one zapach niesiony wiatrem. Unoszą przy tym głowę do góry i chwytają wiatr w nozdrza. Psy takie stosowane są licznie do ratownictwa  gruzowego np. podczas zawaleń budynków, trzęsień ziemi. Są one nauczone szukać mieszaniny zapachów ludzkich, a nie zapachu konkretnego osobnika, jak psy pracujące na śladzie.

Psy, inaczej niż ludzie,  potrafią rozebrać zapach na czynniki, a także segregować zapachy. Te umiejętności psów są wykorzystywane do wykrywania narkotyków lub innych zapachów, np. broni, alkoholu. Psy wyczuwają zapach narkotyków nawet wtedy, gdy jest on zamaskowany innym zapachem, np. zapachem benzyny czy kawy.  Odpowiednio szkolone psy potrafią wykryć zapach benzyny i innych łatwopalnych substancji. Takie psy są wykorzystywane przez amerykańskie firmy ubezpieczeniowe do wykrywania podpaleń mających na celu wyłudzenie odszkodowania.

Zmysł węchu odgrywa ogromną rolę w życiu społecznym psów. Psy, podobnie jak inne zwierzęta, komunikują się za pomocą feromonów. Są  to substancje wydzielane przez gruczoły znajdujące się na ciele zwierząt i służą do komunikacji chemicznej. Rozróżniamy różne rodzaje feromonów np. femony  ostrzegawcze są wydzielane mimowolnie, na skutek stresu, strachu i służą ostrzeganiu pozostałych członków stada. Feromony listwy mlecznej wydzielane suki w okresie karmienia szczeniąt budują wieź między matką a szczeniakami i dają szczeniętom poczucie bezpieczeństwa. Nowonarodzone szczenięta są ślepe i głuche, ale od pierwszego dnia po narodzeniu mają węch, dzięki któremu znajdują sutki matki.

Feromony seksualne są wydzielane w czasie aktywności seksualnej  i są wyczuwalne w moczu.

Komórki produkujące feromony są także w skórze, więc sierść psa także zawiera te specyficzne substancje zapachowe, a pies ocierając się o przedmioty pozostawia na nich swój wonny ślad. Feromony są wyczuwane przez psy dzięki obecności tzw. organu Jacobson’a. Jest on zlokalizowany w górnej części jamy ustnej, pod podniebieniem twardym. Pozwala zwierzętom na wychwytywanie zapachów pochodzących z moczu innych osobników, wykrywanie rui u samic, określanie stanu fizjologicznego innych osobników, oraz czasu jaki upłynął od pozostawienia przez nie śladów.

Spotkanie z innym psem zawsze zaczyna się od wzajemnego obwąchania, dzięki czemu uzyskują dane na temat danego osobnika i na tej  podstawie decydują o dalsze interakcjach społecznych.

Najnowsze doniesienia mówią o wykorzystywaniu psiego węchu w medycynie. Wyczuwają one zapach tkanek zmienionych nowotworowo i potrafią wskazać miejsca rozwoju nowotworów. Coraz szerzej prowadzone są badania nad wykorzystanie psów do wykrywania wczesnych stadiów nowotworów, np. raka prostaty na podstawie zapachu próbek moczu.

Psi wzrok

Opublikowany przez

Wzrok jest najważniejszym zmysłem dla człowieka, co oznacza, że w ocenie sytuacji bazujemy przede wszystkim na tym co widzimy. U psa, w przeciwieństwie do człowieka, wzrok nie jest zmysłem dominującym i nie odgrywa on tak znaczącej roli w odbiorze świata zewnętrznego. Odczucia wzrokowe są tylko potwierdzeniem tego, co wcześniej pies już wie na podstawie bodźców węchowych i słuchowych.

Człowiek widzi najlepiej w pełnym świetle, natomiast pora najsłabszego widzenia następuje o zmierzchu i o świcie. Psy z racji tego, że polowały o zmierzchu i o świcie, czyli w porze dominacji barwy szarej ewolucyjnie wykształciły zdolność wychwytywania najmniejszego blasku światła i ruchu, natomiast postrzeganie barw było sprawą drugorzędną. Kosztem zdolności widzenia o zmroku jest słabe postrzeganie barw przez psy oraz znacznie słabsza ostrość widzenia, niż występuje o człowieka. Ostrość widzenia różni się u poszczególnych ras. Najlepsza jest u chartów, które przy polowaniu posługują się wzrokiem.

Psy dużo lepiej widzą ruch. W tej samej odległości, co dostrzegane przez psy obiekty ruchome, obiekty nieruchome pozostają niewidoczne. Warto o tym pamiętać, gdy wołamy naszego psa z dużej odległości, często pod wiatr, gdy pies może nas nie słyszeć. Dobrze jest w takiej sytuacji  machać rękami, co ułatwi psu dostrzeżenie właściciela.

Badania wykazały, że psy widzą obraz podobny do tego co ludzie patrzący przez cienki celofan. Mają one natomiast znacznie większe pole widzenia od ludzi, dlatego nie jest łatwo podkraść się do psa.

Naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego przeprowadzili badania nad rozpoznawaniem kolorów przez psy. Badania wykazały, że psy widzą znacznie mniej kolorów niż człowiek. Podstawowymi kolorami, jakie widzą psy jest żółty i niebieski. Kolor zielony, pomarańczowy postrzegają jako żółty, fioletowy jako niebieski, czerwony natomiast widzą jako kolor ciemnoszary lub czarny. Tą wiedzę możemy wykorzystać w doborze zabawek dla psa, np. zabawki do aportowania na podłożu trawiastym powinny być koloru niebieskiego, co ułatwi psu ich dostrzeżenie. Zabawki powinny być różnokolorowe, w duże dobrze odgraniczone plamy  np. niebiesko – żółte.  Zabawki do łapania w powietrzu np. frisbee powinny być koloru żółtego lub pomarańczowego, wtedy są dobrze widoczne na tle nieba.

Należy uświadomić sobie, że pies często nie widzi tego, co dostrzega jego właściciel.  Może się zdarzyć, że nawet z niewielkiej odległości pies nie rozpozna znajomej osoby, jeżeli będzie ona poruszała się nietypowo lub będzie dziwnie ubrana. Dlatego, gdy widzimy, że pies nas nie rozpoznaje z dalszej odległości, należy się odezwać.